۱۰ نکته طراحی داخلی برای افراد نابینا و کم‌بینا

طراحی یک خانه یا فضای دیگر برای افرادی که دارای مشکلات بینایی هستند، اغلب به نوعی معماری باشکوه منجر می‌شد که حتی از نمونه‌های استاندارد هم زیباتر است. به این خاطر که در این فضاها عوامل پیچیده و نیازها عمیقاً مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک فرد با ناتوانی حسی خاص، در دیگر حواس توانایی به شدت بالایی دارد و این امر به او کمک می‌کند که فضاهای پیرامونش را بشناسد. احساس لامسه، شنوایی و بویایی به یک فرد نابینا یا کم‌بینا کمک می‌کند که فضا را به شکل متفاوتی درک کند. با در نظر گرفتن این موارد، طراحی و کانسپت‌ ها باید به نحوی باشد که تمام حواس افراد را درگیر کرده و شرایط آسایش او را تأمین کند. در ادامه به نکاتی اشاره شده است که در طراحی داخلی برای افراد کم‌بینا و نابینا بسیار توصیه می‌شوند.

۱ـ موانع کمتر!

برای یک فرد دارای مشکلات بینایی، یک فضای شلوغ و دارای دیوارها و موانع بسیار، دردسرساز است. حتی اگر فرد با طراحی و چیدمان محیط آشنا باشد، بهتر است که دیوارهای داخلی کمتری در نظر بگیریم و به سمت طراحی با پلان آزاد برویم. با یافتن جایگزین‌هایی برای دیوار مانند دیوارهای کوتاه، مبلمان یا در نظر گرفتن بازشوهایی در داخلی دیوار می‌توانیم فضای بهتری برای افرد کم‌بینا و نابینا به وجود بیاوریم.

۲ـ مسیریابی

مسیریابی در واقع سیستم اطلاعاتی است که افراد در داخل محیط‌های متنوع به دست آورده و درک خود از فضا را بهبود می‌بخشند. در نظر گرفتن یک سیستم مسیریابی مناسب به ویژه در طراحی داخلی مطب و فضاهای درمانی باید در تمام مراحل طراحی در نظر گرفته شود و در واقع این امر وظیفه‌ی معمار است. می‌توانیم با استفاده از متریال‌های متنوع در کفسازی و ایجاد الگوهای متنوع در فضاهای مختلف ، افراد نابینا را در محیط هدایت کنیم. در نظر گرفتن عطرهای متفاوت در فضاها نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

۳ـ طراحی جهان شمول

طراحی جهان شمول به نوعی طراحی گفته می‌شود که در آن تمام افراد با توانایی‌های متفاوت در نظر گرفته می‌شوند. در واقع هدف از این نوع طراحی این است که فضا برای تمام افراد قابل دسترسی و درک باشد. قوانینی توسط مرکز ناتوانی جسمی آمریکا (ADA) تدوین شده است که بر اساس آنها لازم است فضا امکاناتی ویژه برای افراد دارای معلولیت‌های مختلف داشته باشد.

۴ـ استفاده از متریال ملموس

از آنجایی که افراد کم‌بینا یا نابینا نمی‌توانند متریال‌های متفاوت مورد استفاده در فضا را ببینند، استفاده از متریال‌هایی دارای بافت ملموس می‌تواند راهکار خوبی باشد. انواع متریال با بافت‌های متفاوت را می‌توانیم در فضا استفاده کنیم. در این میان می‌توان به سطوح سنگی و دیوارهای بتنی اشاره کرد که از بسیار قابل تشخیص هستند. ترمیب این متریال‌ها و بافت‌های متنوع با یکدیگر می‌تواند به نوعی باعث خلق یک سیستم مسیریابی مناسب شده و این امکان را به فرد دهد که تمایز میان فضاهای مختلف را به راحتی تشخیص دهد.

۵ـ شرایط آکوستیک مطلوب

صداهای شدید یا بلند اغلب برای افراد کم‌بینا یا نابینا آزاردهنده هستند. چرا که این افراد به حس شنوایی خود تکیه‌ی بسیاری دارند. یک فرد نابینا حین عبور از فضاهای مختلف، از طریق صداهای اطراف می‌تواند محیط را تشخیص دهد و دیوارها و سطوحی که دارای خاصیت آکوستیک بالایی هستند، کمک می‌کنند که صداهای اضافی و مزاحم محیط از بین برود و صداهای طبیعی مانند قدم زدن افراد و یا افتادن قطرات آب به راحتی به گوش برسند و به این ترتیب فرد به درک بهتری از محیط می‌رسد. 

۶ـ استفاده از خط بریل

برای فراهم کردن شرایط خواندن نشانه‌ها در یک فضا توسط افراد نابینا، بهترین کار این است که از خط بریل استفاده کنیم. بسیاری از معماران از خط بریل در آثار خود استفاده کرده‌اند تا نقشه‌ی محیط برای تمام افراد قابل درک باشد. می‌توانیم با قرار دادن نشانه‌هایی به خط بریل در جاهای مختلف مانند دگمه آسانسور یا سیستم اطفاء حریق، استفاده از این امکانات را برای تمام افراد ممکن سازیم.

۷ـ استفاده از تکنولوژی

امروزه از تکنولوژی در معماری و طراحی داخلی استفاده‌های متنوعی می‌شود. برای مثال می‌توان به گجت‌هایی اشاره کرد که به افراد با ناتوانی‌های جسمی مختلف کمک می‌کنند که درک بهتری از محیط داشته باشند. تکنولوژی‌های هوشمند به پرستارها و افراد خانواده‌های معلول کمک می‌کنند که کارهای روزانه‌ی آنها را به آسانی انجام دهند. افراد می‌توانند با استفاده از تکنولوژی، دمای محیط را با توجه به نیازشان تغییر دهند و یا حتی چراغ‌ها را خاموش و روشن کنند. معماران می‌توانند به این سیستم‌های جدید توجه کرده و مکانیسمی منحصر به فرد برای افراد نابینا خلق کنند تا افراد نابینا با توجه به نیازشان، تغییراتی در محیط به وجود آورند. 

۸ـ استفاده از حس بویایی

به غیر از حس شنوایی و لامسه، احساس بویایی نیز برای افراد نابینا بسیار کمک‌کننده است. استفاده از گیاهان یا گل‌های معطر در فضا می‌تواند به هدایت افراد در محیط کمک کرده و امکان تشخیص فضاهای متفاوت را برای آنها فراهم کند. 

۹ـ استفاده از نور ملایم و طبیعی

افراد کم‌بینا، اغلب نسبت به نور شدید حساس هستند و برای آنها خیرگی آزاردهنده‌ای ایجاد می کند. سطوح شیشه‌ای بزرگ بدون محافظ و پرده که باعث عبور مستقیم نور به فضا می‌شوند، دردسرساز هستند. بر اساس آمار به دست آمده، این موضوع مهم‌ترین دلیل اختلال بینایی در محیط‌های مختلف است. به این ترتیب باید با در نظر گرفتن تمهیداتی، از تابش خیره‌کننده‌ی نور به فضاها جلوگیری کنیم و برای نورپردازی محیط نیز، ملایم‌ترین سطح را در نظر بگیریم.

۱۰ـ کدگذاری رنگی

شاید به نظر نرسد اما افراد کم‌بینا تا حدی قادر به تشخیص رنگ‌ها هستند. با در نظر گرفتن این موضوع، ترکیب رنگی متنوع و ایجاد کنتراست در محیط امری ضروری است. این کنتراست می‌تواند علاوه بر رنگ‌آمیزی در نورپردازی نیز در نظر گرفته شود. به این ترتیب می‌توانیم به فضا عمق ببخشیم.

کف شیشه‌ای و دلایل محبوبیت آن

کف شیشه‌ای یکی از جدیدترین المان‌هایی است که در دکوراسیون داخلی فضاهای مسکونی یا تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحان با خلاقیت ذاتی خود به شکل‌های متفاوتی از این نوع کفسازی در دکوراسیون فضاهای داخلی استفاده می‌کنند. کف‌سازی شیشه‌ای باعث می‌شود که فضا لوکس و زیبا به نظر برسد. در ادامه به دلایل محبوبیت کف شیشه‌ای بیشتر پرداخته‌ایم.

زیبایی بصری

کفسازی شیشه‌ای یکی از ابداعات معماری مدرن است و به خاطر ظاهر جذاب و لوکسی که دارد تا به امروز از آن استقبال شده است. در طراحی داخلی دفاتر اداری بیشتر از جاهای دیگر شاهد این روش کفسازی هستیم که در واقع در جهت ایجاد فضایی زیبا، کارآمد و مطابق با فرهنگ کاری شرکت‌ها اجرا می‌شود.

کف شیشه‌ای در رستوران‌ها و دیگر فضاهای تجاری نیز بسیار رایج است. در قسمت ورودی فضاهای مختلف می‌توان با اجرای کفسازی شیشه‌ای، فضایی دعوتگرا و لوکس به وجود آورد. در فضاهای نشیمن و لابی نیز می‌توانیم با در نظر گرفتن کف شیشه‌ای، فضایی آرام‌بخش به وجود بیاوریم. 

شیشه نور طبیعی روز را در محیط منعکس کرده و باعث می‌شود که فضا بزرگتر از اندازه‌ی واقعی خود به نظر برسد. همچنین می‌توانیم با نصب نوارهای LED دور تا دور کفسازی شیشه‌ای، به آن حالتی معلق و زیبا ببخشیم.

نگهداری آسان

نگهداری و نظافت سطوح یکی از مواردی است که باید برای فضاهای مختلف در نظر گرفته شود. کف شیشه‌ای ضد خش بوده و گرد و غبار به خود نمی‌گیرد. به همین دلیل امکان صدمه دیدن آن کم است. تمیز کردن سطوح شیشه‌ای نیز به مراتب از سطوح سنگی و ... راحت‌تر است. به همین دلیل شاید استفاده از آن در طراحی داخلی مطب و فضاهای درمانی به ویژه برای اتاق انتظار، ایده‌ی خوبی باشد.

انعکاس نور

بخش زیادی از نور طبیعی توسط سطوح جذب می‌شود. اما اگر از کف شیشه‌ای استفاده کنیم، شاهد این موضوع نخواهیم بود و این امر می‌تواند باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی برق شود. کف شیشه‌ای پایدار و دوست‌دار محیط زیست است. می‌توانیم با استفاده از آن محیطی راحت و زیبا ایجاد کنیم که همه از بودن در آن لذت می‌برند.

تنوع گزینه‌های سفارشی

کف‌ شیشه‌ای می‌تواند بسته به نیاز کارفرما به صورت سفارشی طراحی و ساخته شود. معماران می‌توانند تمام کف فضا را با شیشه کار کنند یا اینکه یک بخش از فضا را انتخاب کرده و با شیشه در آن تنوع زیبایی به وجود بیاورند. شما می‌توانید در میان گزینه‌های بسیار از نظر طراحی، شکل و سایز انتخاب کرده و فضای شخصی خودتان را به این ترتیب به سلیقه‌ی خودتان طراحی کنید.

دوام

کف شیشه‌ای، ترکیب فوق‌العاده‌ای از فرم و عملکرد محسوب می‌شود. تمام نقاط ضعفی که به کف شیشه‌ای نسبت داده می‌شود، در برابر دوام و قدرت آن چیزی نیستند. شیشه‌ای که برای کفسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا حدود پنج برابر از سایر شیشه‌ها مقاوم‌تر است. مقاومت کششی در این نوع شیشه بسیار بالا است و می‌تواند فشار بسیار زیادی را بدون ترک برداشتن تحمل کند.

بایدها و نبایدهای اکسنت وال در دکوراسیون داخلی

طراحان از ترفندهای بسیاری برای ایجاد تنوع در فضا استفاده می‌کنند که یکی از آنها ایجاد اکسنت وال است. در این مقاله به بایدها و نبایدهای اکسنت وال در دکوراسیون داخلی پرداخته‌ایم.

اکسنت وال چیست؟

اکسنت (accent) به معنای برجسته سازی، تأکید کردن و اهمیت‌دادن است. با فهمیدن معنی لفظی آن، می توانیم به آسانی به کاربرد آن در طراحی و دکوراسیون داخلی پی ببریم. به این ترتیب که پس از انتخاب دیوار مورد نظر خود در اتاق با کارهایی مانند رنگ‌آمیزی دیوار ، استفاده از کاغذ دیواری، قفسه‌بندی، استفاده از آثار هنری و ... دیواری می‌سازید که از نظر بصری با دیگر دیوارها تفاوت عمده‌ای دارد.

به طور کلی اکسنت وال یا دیوار شاخص به دیواری گفته می‌شود که از نظر ظاهر (رنگ،طرح، نوع کاغذ دیواری و ...) با دیوارهای دیگر اتاق متفاوت است.

استفاده از اکسنت وال در طراحی داخلی

انتخاب رنگ‌های جسورانه برای اکسنت وال امری است که طراحان تمایل زیادی به آن نشان می‌دهند. با این حال لازم است هماهنگی رنگ‌ها را با سبک دکوراسیون داخلی و چیدمان فضا در نظر بگیرید. یک طراحی اصولی و با کیفیت می‌تواند دست ما را در انتخاب رنگ‌آمیزی دیوار شاخص باز بگذارد. در این میان در نظر گرفتن کاربری فضا نیز امری بسیار چالش‌برانگیز است. برای مثال دیوار شاخص در طراحی مطب و فضای درمانی تفاوت عمده‌ای با یک دفتر کار خواهد داشت.

طرح‌های خاص و جذاب برای رنگ‌آمیزی اکسنت وال

خارج شدن از چارچوب‌های رایج و ابتکار و خلاقیت در بیشتر موارد نتایج بسیار خوبی به همراه دارد. به این ترتیب می‌توانید با ایجاد یک اکسنت وال با رنگ و طرح خاص و جذاب، تغییر بسیار مثبتی در دکوراسیون داخلی به وجود آورید.

روش‌های دیگر برای ایجاد دیوار شاخص

این نکته را در نظر داشته باشید که دیوار شاخص یا اکسنت وال صرفاً با رنگ‌آمیزی متفاوت ایجاد نمی‌شود. روش‌های دیگر برای ایجاد دیوار شاخص عبارتند از:

• قفسه‌بندی دیوارها
• استفاده از رنگ‌های متنوع
• استفاده از آثار هنری
• نقاشی دیواری 

انتخاب دیوار مناسب برای اکسنت وال

انتخاب دیوار یکپارچه برای اکسنت وال اهمیت بسیاری دارد. به این معنی که دیوار دارای درو پنجره را نمی‌توانیم شاخص در نظر بگیریم. چرا که علاوه بر کاهش زیبایی بصری، تابش نور، رنگ پرده‌ها و دیگر عوامل باعث می‌شوند که فضا گنگ و مبهم به نظر برسد.

ایجاد نقاط کانونی در طراحی داخلی

برخی از قسمت‌های موجود در اتاق به خودی خود شاخص هستند و ما می‌توانیم از این امکانات به طور مثبت بهره ببریم. برای مثال دیواری که شومینه بر روی آن قرار گرفته است انتخاب بسیار خوبی است. همچنین جای قرار گیری تلویزیون در اتاق نشیمن، محل نصب تابلویی بزرگ و ... انتخاب‌های خوبی برای ایجاد اکسنت وال هستند.

نقاط و قسمت‌های کانونی یا مرکزی دیگری هم هستند که گزینه‌هایی ایده‌آل برای تبدیل‌شدن به دیوار شاخص‌اند:

• دیواری که سر تخت‌خواب، پشت به آن قرار می‌گیرد؛
• دیواری که یکی از وسایل مهم اتاق (مثلا کاناپه یا چیزی شبیه به آن) مقابل آن قرار گرفته است؛
• دیواری که روی آن تابلوی نقاشی، یا وسیله تزیینی دیگری خودنمایی می‌کند.

اگر در اتاقتان چنین دیواری ندارید، می‌توانید خودتان یکی درست کنید. کافی است تابلوی نقاشی موردعلاقه، مجموعه عکس‌های خانوادگی یا مثلا آینه‌ای بزرگ بردارید و روی دیوار نصب کنید. بعد از آن با رنگ، کاغذ دیواری یا هر چیز دیگری، دیوار را از سایر قسمت‌ها متمایز کنید.

نکات مهم رنگ‌آمیزی اکسنت وال

رعایت این نکات هنگام رنگ‌آمیزی دیوار شاخص توصیه می‌شود.

• انتخاب رنگ تیره‌تر از سایر دیوارها
• استفاده از رنگ‌های زنده در کنار رنگ‌های خنثی
• حفظ هماهنگی رنگ و طرح و پرهیز از قرار دادن طرح‌های شلوغ در کنار یکدیگر
• حفظ هماهنگی اکسنت وال با مبلمان و اکسسوری‌های دکوراتیو موجود

کفپوش خاکستری با چه رنگ‌هایی ست می‌شود؟

انتخاب رنگ خاکستری برای کفپوش در دکوراسیون مدرن بسیار رایج است. متریال‌های متنوعی مانند سنگ، لمینت، چوب یا موکت به رنگ خاکستری قابل تهیه هستند. رنگ خاکستری طبیعی و خنثی است و به همین دلیل در کنار اکثر رنگ‌ها زیبا به نظر می‌رسد. در این مقاله به چگونگی ست کردن رنگ‌های مختلف با رنگ خاکستری اشاره می‌کنیم.

چه رنگ‌هایی با کفپوش خاکستری هماهنگ هستند؟

میزان تیرگی یا روشنی کفپوش شما واقعا نکته‌ی مهمی است. در ادامه به رنگ‌هایی که می‌توانیم در یک فضا با کفپوش خاکستری داشته باشیم، پرداخته‌ایم. 

رنگ‌های خنثی

رنگ‌های خنثی در کنار تمام طیف‌های خاکستری زیبا به نظر می‌رسند. استفاده از یک طیف روشن‌تر یا تیره‌تر خاکستری برای دیوارها یا سایر المان‌های موجود در فضا می‌تواند ایده‌ی خوبی باشد.

رنگ‌های سرد

شناخت طبیعت رنگ‌ها امر بسیار مهمی است که هر طراح باید بداند. خاکستری خود به تنهایی دارای طیف‌های گرم و سرد است. تن سرد خاکستری در کنار رنگ‌های سرد بسیار زیبا به نظر می‌رسد. رنگ‌هایی مانند آبی، بنفش و سبز انتخاب‌های مناسبی برای یک فضا با کفپوش خاکستری روشن هستند. رنگ‌های سرد در کنار انواع فلزات نیز بسیار زیبا به نظر می‌رسند. در واقع این ترکیب رنگی باعث ایجاد محیطی آرام و دنج می‌شود. به همین دلیل برای طراحی داخلی مطب و فضاهای درمانی انتخاب مناسبی است.

رنگ‌های گرم

رنگ‌های گرم مانند قرمز، نارنجی و زرد در کنار تن گرم‌تر کفپوش به رنگ خاکستری بسیار زیبا به نظر می‌رسند. در اینجا در واقع کنتراست رنگی است که باعث زیبایی بیشتر فضا شده است. به این شکل می‌توانیم در گوشه‌هایی از محیط نقطه‌ی کانونی ایجاد کرده و آن را برجسته نشان دهیم. کنتراست جذاب نارنجی در کنار آبی نیز بسیار پیشنهاد می‌شود.

هماهنگ کردن رنگ کفپوش با دیوارها

برای ست کردن رنگ دیوارها و کفپوش می‌توانید از یک رنگ خاکستری تخت روشن‌تر یا در همان طیف رنگی استفاده کنید. به این شکل فضایی تک‌رنگ خواهیم داشت و باید برای نجات دادن آن از یکنواختی تمهیداتی را در نظر بگیریم. برای مثال می‌توانیم از بافت‌های متنوع استفاده کنیم یا اکسسوری‌های دکوراتیو با رنگ‌های زنده و شاد انتخاب کنیم. از دیگر رنگ‌هایی که در کنار کفپوش خاکستری زیبا به نظر می‌رسند می‌توان به خاکی، عسلی، سبز روشن و زرد روشن اشاره کرد. استفاده از رنگ سفید یکدست پیشنهاد نمی‌شود. چرا که کنتراست رنگی بسیار بالایی ایجاد کرده و از جذابیت فضا می‌کاهد.

چرا طراحی داخلی پایدار اهمیت دارد؟

پیاده‌سازی اصول پایداری در پروژه‌های طراحی داخلی شامل موارد متعددی می‌شود. از این میان می‌توان به استفاده‌ی بهینه و اصولی از فضا، انتخاب متریال سازگار با محیط زیست و تمهیداتی برای ایجاد پسماند کمتر و ذخیره‌سازی انرژی اشاره کرد. طراحانی که تابع رویکرد پایداری هستند، عموماً پیشنهادات جالبی را به کارفرما ارائه می‌دهند تا در عین صرفه‌جویی در مصرف انرژی و ایجاد آلودگی کمتر، مسئله‌ی دوام و هزینه هم در نظر گرفته شود. به این ترتیب فضا برای مدت‌زمان طولانی قابل استفاده خواهد بود و پس از آن هم با تعمیرات جزئی مشکلات به آسانی برطرف می‌شود. طراحی داخلی پایدار تصویر ذهنی مشتری را از برند شما ارتقا داده و نشان‌دهنده‌ی تعهد واقعی شما به محافظت از محیط زیست و بهبود شرایط است.

اهمیت و ارزش اصلی طراحی داخلی

رعایت موارد مهم و ارزش‌های اصیل پایداری در طراحی داخلی امروزه اثربخشی بسیاری دارد که چند نمونه از آنها عبارتند از:

ارزیابی تأثیر بلند مدت استفاده از متریال‌های ساختمانی

شرکت‌های معماری و طراحی داخلی که با آنها کار می‌کنیم، امروزه در حال بررسی اثرات بلند مدت متریال‌های ساختمانی مورد استفاده در پروژه‌ها هستند. استفاده از متریال‌های پایدار به کاهش اثرات مخرب بر روی محیط زیست کمک می‌کند. طراحان امروزه هنگام انتخاب متریال برای پروژه‌های بازسازی و طراحی داخلی،  رویکرد چرخه‌ی استاندارد استفاده، تعمیر و بازیافت را در نظر می‌گیرند. اثرات مستقیم و غیر مستقیم بر روی محیط زیست در طی تمام فازهای تولید، استفاده، حذف و دورریز آتی مواد و مصالح ساختمانی در نظر گرفته می‌شوند.

برانگیختن محبوبیت جهانی

وقتی طراحان در پروژه‌های خود از متریال‌های پایدار  سازگار با محیط زیست استفاده می‌کنند و کسب و کار خود را به عنوان شرکت‌های طراحی پایدار پیش می‌برند، در واقع توجه و حمایت جهانی را به سمت خود جذب می‌کنند. بیشتر شرکت‌های دولتی و خصوصی مهم در سراسر دنیا، امروزه به حمایت و حفاظت از محیط زیست نگاهی خلاقانه دارند. همچنین نسبت به قبل هزینه‌ی بسیار بیشتری برای ساختمان‌های پایدار و پروژه‌های طراحی داخلی پایدار پرداخت می‌شود.

پایداری به مثابه مفهومی رو به رشد در طراحی داخلی

امروزه متریال‌های پایدار در حال به دست آوردن جایگاه ویژه‌ای در طراحی داخلی هستند. متریال‌های پایدار تاریخچه‌ی باارزشی داشته و اغلب داستانی برای نقل کردن دارند. معنی پشت ظاهر این متریال‌ها پس از استفاده در یک طراحی داخلی دارای برنامه‌ی اصولی، به خوبی آشکار می‌شود. استفاده از المان‌های طراحی داخلی پایدار،درمنزل، دفتر کار، طراحی داخلی مطب و ...  احساس اعتماد و آرامش را به افراد القا می‌کند. در واقع افراد با حضور در چنین فضاهایی، مسافت طی‌شده و چرخه‌ی مصرف متریال‌ها را احساس می‌کنند. این امر به محیط شخصیت بخشیده و آن را متمایز نشان می‌دهد.