۱۰ نمونه ملاحظات طراحی داخلی خانه سالمندان

فضاهای داخلی باید امکانات کافی برای حفاظت از تمام افراد در سنین مختلف را داشته باشند. در این میان هنگام طراحی خانه یا فضاهای مختلف مخصوص افراد سالمند باید برای فراهم کردن شرایط آسایش آنها اصولی را در نظر بگیریم. ایجاد یک محیط آرام‌بخش، پذیرا، زیبا و در عین حال مطابق با شرایط جسمی سالمندان امری است که طراحان باید به آن توجه ویژه داشته باشند. در این مقاله به صورت مفصل به این موضوع پرداخته‌ایم.

۱ـ سیستم مسیریابی و استفاده از نشانه ها

فضاهای مراقبت از سالمندان به یک راهنمای واضح نیاز دارند تا ساکنین آنها بتوانند به آسانی در محیط تردد داشته باشند و در آن سردرگم نشوند. افراد مبتلا به زوال عقل، اغلب دارای مشکلات بینایی و اختلال در یادگیری هستند که این می‌تواند برای آنها بسیار دردسرساز باشد. بر این اساس راهروهای شبیه به هم بدون هیچ نشان و علائمی برای افراد مبتلا به زوال عقل بسیار گیج‌کننده خواهد بود. در طراحی داخلی کلینیک و فضاهای درمانی که افراد سالمند در آنها تردد دارند، رعایت نشانه‌گذاری اصولی و پیگیری یک سیستم مسیریابی درست، امری ضروری است. استفاده از خطوط، رنگ‌ها و نشانه‌های گرافیکی به افراد کمک می‌کند که به آسانی مسیر خود را تشخیص دهند.

۲ـ طراحی برای حمایت از استقلال افراد

یک طراح مجرب و خلاق، همیشه میزان کارایی تمام المان‌ها را در نظر می‌گیرد. در مراکز نگهداری سالمندان، لازم است تنها از المان‌هایی استفاده کنیم که حامی سلامتی و استقلال فردی ساکنین هستند. همچنین لازم است شرایط آسایش کارمندان را نیز در نظر داشته باشیم. رعایت نکات زیر می‌تواند راهگشا باشد:

• کابینت‌های دارویی امن و مجزا
• دستگیره‌ها و شیرهای آب با طراحی استاندارد
• ریل و دستگیره بر روی دیوارهای راهرو برای سهولت تردد
• راهروها و سرویس‌های بهداشتی عریض برای عبور ویلچر

۳ـ نورپردازی

نور خیره‌کننده‌ی سرد رایج در فضاهای درمانی را فراموش کنید. در نظر گرفتن نورپردازی با حس و حال فضای نشیمن خانه می‌تواند به احساس آرامش افراد کمک کند. کارمندان نیز در این محیط کمتر دچار خستگی و تنش خواهند شد.

۴ـ کفسازی

توجه به جزئیات کفسازی در طراحی داخلی خانه سالمندان امری بسیار ضروری است. در نظر گرفتن اصطکاک کافی سطوح و جزئیاتی مانند ضخامت موکت و فرش‌ها از مواردی است که هنگام طراحی باید در نظر داشته باشیم. در نظر گرفتن زیبایی ظاهری برای انتخاب کفپوش بسیار توصیه می‌شود. در چنین محیطی افراد احساس بودن در خانه‌ی شخصی خودشان را خواهند داشت.

۵ـ کنتراست رنگ

ایجاد کنتراست رنگی در فضاهای نگهداری از سالمندان یکی از راهکارهایی است که ارائه شده است. انتخاب رنگ درست و میزان تضاد کافی به این موارد کمک می‌کند:

• واضح‌تر دیده شدن تجهیزات و درهای ورودی و خروجی
• کمک به مسیریابی بهتر
• بهبود آسایش بصری

۶ـ فضاهای چند منظوره

در نظر گرفتن فضاهای چندمنظوره در طراحی داخلی خانه سالمندان به دستیابی به این موارد کمک می‌کند:

• فضاهای اشتراکی وسیع و دلباز
• پرتی کمتر فضا
• ایجاد تعاملات اجتماعی بیشتر
• ایجاد فضاهای خصوصی خانوادگی
• ایجاد فضای غذاخوری گرم و صمیمی

معرفی یک جریان واضح و سبک زیبایی‌شناسی متفاوت در فضاهای مختلف، به ساکنین کمک می‌کند که محیط را بهتر بشناسند و در آن احساس سردرگمی نداشته باشند.

۷ـ طراحی برای نسل‌های متفاوت

طراحی بین نسلی، نوعی طراحی مناسب با در نظر گرفتن گروه‌های مختلف سنی است. در اینجا بحث روابط اجتماعی بسیار اهمیت دارد و بسیاری از مراکز این موضوع را به خوبی در نظر نمی‌گیرند. در نظر گرفتن فضاهای جانبی مانند کافه، رستوران، سینما، مرکز نگهداری کودکان، ورزشگاه و ... به ایجاد محیطی مناسب برای تعامل تمام گروه‌های سنی کمک می‌کند. 

۸ـ آکوستیک

در نظر گرفتن شرایط آکوستیک باید از اولین مراحل طراحی آغاز شود. چرا که بسیاری از المان‌های سازه‌ای در این موضوع تأثیرگذار هستند. در طراحی داخلی خانه سالمندان بحث صدا و آکوستیک اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. چرا که این گروه سنی نسبت به صداهای آزاردهنده حساس‌تر هستند و ممکن است بر روی خواب آنها تأثیر منفی بگذارد. سه روش برای ایجاد شرایط آکوستیکی مطلوب وجود دارد:

• جذب
• انسداد
• پوشاندن

۹ـ مبلمان با ملاحاظات روان‌شناسی

وقتی بحث مبلمان برای خانه سالمندان مطرح می‌شود، لازم است هر دو مقوله‌ی زیبایی و عملکرد را در نظر داشته باشیم. در نظر گرفتن موارد زیر می‌تواند راهگشا باشد:

اطمینان از اینکه زانوی افراد بیش از اندازه‌ی استاندارد بالا قرار نگیرد.

• گوشه‌های گرد مبلمان برای امنیت بیشتر
• دسته‌های تخت صندلی‌ها برای بلند شدن آسان
• وزن سبک برای جابجایی آسان 

۱۰ـ القای حس و حال فضای خانه در طراحی

طراحی‌هایی که حس صمیمیت فضای خانه را منتقل می‌کنند، برای افراد در سنین بالا خوشایندتر هستند. ترکیب موارد عملکردی یک مرکز نگهداری از سالمندان با نوعی زیبایی‌شناسی لوکس و زیبا به جذب بیشتر افراد کمک می‌کند.